چهارشنبهسوری یکی از جشنهای
ایرانی است که
در شب آخرین چهارشنبهٔ سال (سهشنبه شب) برگزار میشود. در شاهنامهٔ
فردوسی اشارههایی
درباره بزم چهارشنبهای در نزدیکی نوروز وجود
دارد که نشاندهندهٔ کهن بودن این جشن است. مراسم سنّتی مربوط به این جشن ملّی، از
دیرباز در فرهنگ سنّتی
مردمان ایران زنده نگاه داشته شدهاست.
جشن «سور» از گذشته بسیار دور در ایران
زمین مرسوم
بودهاست که جشنی ملی و مردمی است و «چهارشنبه سوری» نام گرفتهاست که طلایهدار
نوروز است. اژهٔ «چهارشنبهسوری» از دو
واژهٔ چهارشنبه — نام یکی
از روزهای هفته — و سور به معنای عیش و عشرت ساخته شده است
.طبق آیین باستان در این رو آتش بزرگی بر افروخته می شود که تا صبح زود
و برآمدن خورشید روشن نگه داشته میشود که این آتش معمولاً در بعد از ظهر زمانی که مردم آتش روشن میکنند و
از روی آن میپرند آغاز میشود و در زمان پریدن میخوانند:
«زردی من از تو، سرخی تو از من». این جمله
نشانگر مراسمی برای تطهیر و پاکسازی مذهبی است که واژه «سوری» به معنی «سرخ» به
آن اشاره دارد .
به بیان دیگر مردم خواهان آن هستند که آتش تمام رنگ پریدیگی و زردی، بیماری
و مشکلاتشان را بگیرد و بجای آن سرخی و گرمی و نیرو به آنها بدهد.
منوچهری دامغانی هم اینگونه به این باور اشاره میکند:
چهارشنبه که روز بلاست باده بخور به ساتکین میخور تا به
عافیت گذرد
بهار را با چهارشنبه سوری
تابستان را با آفتاب سوزانش
پاییز را با رنگهای آتشینش
و زمستان را
با گرما ی دلنشین اجاق ها
میشناسم
تابستان را با آفتاب سوزانش
پاییز را با رنگهای آتشینش
و زمستان را
با گرما ی دلنشین اجاق ها
میشناسم
چهارشنبه سوری مبارک
نظرات